پهنه بندی و مدیریت مخاطرات سیلاب در رودخانه سیمینه رود با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC - RAS

Authors

  • آفاق کاظمی دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشکدۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی، دانشگاه تبریز، ایران
  • سعید خضری دانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، ایران
  • محمد رضا نیکجو دانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی دانشگاه تبریز، ایران
  • میراسدالله حجازی دانشیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکدۀ جغرافیا و برنامه‌ریزی، دانشگاه تبریز، ایران
Abstract:

پهنه­بندی سیل در رودخانه­ها و مسیل­ها، در دوره­های بازگشت مختلف و شناسایی و معرفی مناطق در معرض خطر وقوع سیل جزء اقدامات غیرسازه‌ای و پراهمیت در بحث مدیریت سیلاب است. هدف این پژوهش شناخت مکان‌های طبیعی مستعد سیل در منطقه و بررسی مخاطرات و پیامدهای ناشی از وقوع آن است تا بتوان از این طریق اراضی سیل‌گیر در بستر و حریم رودخانه را مشخص کرد. در این تحقیق، برای شبیه‌سازی جریان رودخانه، محاسبه و تعیین پروفیل سطح آب و سایر مشخصه‌های هیدرولیکی جریان از مدل HEC - RAS، الحاقیۀ HEC-GEORAS و نرم‌افزار ArcGIS استفاده شده است. براساس نتایج مشاهده‌شده از پهنه‌های سیل‌گیر می‌توان گفت در تمام محدودۀ تحقیق با افزایش دورۀ بازگشت، وسعت اراضی در معرض خطر سیل افزایش داشته است و در بازه‌های مختلف مطالعاتی به تبعیت از شرایط ژئومورفولوژیکی منطقه تفاوت چشمگیری با هم دارند، به‌طوری که اگر مساحت پهنه‌های سیل‌گیر با دورۀ بازگشت 25 ساله را مبنا قرار دهیم، 43/3607 هکتار در هر سه بازه در معرض خطر سیل است که 69/2129 هکتار آن در بازۀ 3 قرار دارد؛ بنابراین، بازۀ 3 را می‌توان بحرانی‌ترین بازۀ سیل‌گیر معرفی کرد، به‌طوری که بیشترین مساحت زمین‌های زراعی و باغ‌های منطقه و مناطق مسکونی در این بازه در بستر و حریم رودخانه، در معرض خطر سیلاب قرار گرفته‌اند. میانگین ماکزیمم توان رودخانه در دوره‌های بازگشت 5/1 تا 100 ساله در بازۀ 2، بیشترین مقدار را دارد (7/573 وات بر مترمربع)، بنابراین این بازه از نظر توان رودخانه، اثرهای تخریبی آن و آسیب به مناطق مسکونی شایان توجه است و می‌تواند بحرانی‌ترین بازۀ فرسایشی در نظر گرفته شود.    

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پهنه بندی سیلاب رودخانه زرینه رود با استفاده ازمدل هیدرولیکی hec-ras در محیط gis

به منظور برنامه ریزی مناسب جهت استفاده از حاشیه رودخانه و نواحی سیل گیر، ابتدا نواحی خطرناک و محدود کننده به لحاظ کاربری های کشاورزی، ساختمان سازی و فعالیت های صنعتی بایستی مشخص شود. نقشه های پهنه بندی سیلاب در مطالعات مدیریت دشت سیلابی کاربرد وسیعی دارد این نقشه ها یکی از اطلاعات پایه و مهم مدیریت بحران محسوب می شوند. آنها اطلاعات مفیدی راجع به طبیعت و اثرات سیل بر دشت سیلابی ارائه می دهند. بن...

full text

پهنه بندی سیلاب رودخانه کلقان چای با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC-RAS و هیدروگراف واحد مصنوعی SCS

در این تحقیق با استفاده از داده‌های اقلیمی و اطلاعات مربوط به بارش-رواناب و با بهره گیری از نرم افزار HEC-RAS و هیدروگراف واحد مصنوعی SCS، تراز آب برای سیلاب‌های با دوره بازگشت 5، 10، 50 و 100 ساله‌ی رودخانه کلقان محاسبه و سپس اقدام  به پهنه‌بندی و آنالیز جریان سیل شده است. برای استفاده از مدل HEC-RAS از ضریب زبری مانینگ، فاکتور تنگ و بازشدگی بستر و دوره های برگشت سیلاب استفاده شده است. در نهای...

full text

پهنه بندی سیل با استفاده از مدل هیدرولیکی HEC-RAS در پایین‌دست حوزه آبخیز خرم آباد

یکی از راه­کارهای اساسی برای کنترل و کاهش اثرات مخرب سیل، شناسایی مناطق سیل­ گیر در حوزه‌های آبخیز است. پهنه‌بندی سیل یکی از بهترین روش‌ها برای برنامه‌ریزی و شناسایی مناطق تحت تاثیر سیل می‌باشد. بدین منظور در حوزه آبخیز خرم­ آباد واقع در استان لرستان با معرفی شرایط مرزی جریان، دبی حداکثر لحظه‌ای با دوره بازگشت‌های مختلف، مقاطع عرضی و فاصله آنها و ضریب زبری مانینگ برای هر مقطع به مدل هیدرولیکی  ...

full text

پهنه بندی سیلاب رودخانه کلقان چای با استفاده از مدل هیدرولیکی hec-ras و هیدروگراف واحد مصنوعی scs

در این تحقیق با استفاده از داده های اقلیمی و اطلاعات مربوط به بارش-رواناب و با بهره گیری از نرم افزار hec-ras و هیدروگراف واحد مصنوعی scs، تراز آب برای سیلاب های با دوره بازگشت 5، 10، 50 و 100 ساله ی رودخانه کلقان محاسبه و سپس اقدام  به پهنه بندی و آنالیز جریان سیل شده است. برای استفاده از مدل hec-ras از ضریب زبری مانینگ، فاکتور تنگ و بازشدگی بستر و دوره های برگشت سیلاب استفاده شده است. در نهای...

full text

پهنه بندی سیلاب رودخانه چرداول (بازه ی چناره) با استفاده از مدل HEC-RAS در محیط GIS

سیل یکی از پدیده هایی است که هر ساله در مناطق مختلف دنیا و کشور خسارت های جانی و مالی فراوان به بار می آورد. در برنامه های مقابله با سیل، پهنه بندی سیلاب از جمله راه حل های پیشگیری غیرسازه ای بوده که از توجیه اقتصادی بیشتری برخوردار می باشد. در این پژوهش، مناطق سیلگیر قسمتی از رودخانه چرداول ) چناره(، در دوره بازگشت های مختلفتععین گردید.به این منظور ابتدا آمار و اطلاعات هیدرولوژی شامل دبی از سا...

full text

پهنه بندی سیلاب در شرایط بستر متحرک رودخانه سیستان با استفاده از مدل hec-ras

رودخانه سیستان به دلیل قرارگرفتن در پایاب حوزه آبریز بسیار وسیع هیرمند مستعد ته نشینی رسوبات ریزدانه به ویژه در مواقع سیلابی می باشد. از سوی دیگر وقوع خشکسالی های طولانی در منطقه باعث بالا آمدن تراز بستر رودخانه می شود که تاثیر این دو فرایند موجب تغییر شکل مقاطع و کاهش توان عبور سیلاب رودخانه گردیده است. بنابراین، مطالعات هیدرولیکی رودخانه بایستی توأم با مطالعه فرآیند رسوبگذاری صورت گیرد و اثر ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 4

pages  379- 393

publication date 2016-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023